Konvertibilite, ülkenin kendine ait olan para birimini belli bir parite üzerinden değiştirme işlemini kabul etmesi anlamına gelir. Konvertible diğer bir ifade ile bir ülkeye ait paranın başka bir ülkenin parası ile değiştirilmesi olarak da ifade edilir. Örneğin kişi Amerika’ya gidecek ise burada ABD doları ile daha rahat işlem yapmak için TL değerini ABD dolarına çevirir.
Konvertibilite Neden Önemlidir?
Kovertibilite’nin önem sebebi, bir para birimini rezerv para haline getirebilmesidir. Eğer bir ülkenin parası başka ülkelerce ve o ülkelerde yer alan bankalarca ödeme aracı olarak kabul ediliyorsa para rezerv para olarak sayılır. Konvertible edilen bir para ülkenin yurtdışında yer alan kurumlar ve kuruluşlar ile de ticari ve finansal işlemler yapabilmesini sağlar. Para birimi diğer ülkelerin para birimlerine çevrilebiliyorsa, yatırım yapılabilecek pariteler de ortaya çıkar. Bu detaylara bağlı olarak konvertible işlemi önemlidir.
Konvertibilite Para Nedir?
Konvertibilite paralar, yurtdışına çıkıldığında kullanılabilen ve gidilecek ülkenin para birimine çevrilebilen paralar. Herhangi bir ülkeye ait bir para, o ülkede yer alan herhangi bir bankaya götürülerek, başka bir ülkenin para birimine dönüştürülebiliyorsa, para konvertibilite paradır.
Örnek verilmek gerekirse, Türk Lirası merkez bankasına gidilerek dolara dönüştürülebilir. Bu durumda merkez bankası dönüşüm işlemini o anda mevcut olan döviz kuru üzerinden gerçekleştirir. Kura bağlı olarak değişimi yapılan para konvertibilite paradır.
Konvertibilitenin Küresel Ticarette Etkisi Nedir?
Konvertibilitenin global ticarete etkisi, güçlü bir ticari para birimi oluşturmasıdır. Ülkeler diğer ülkeler ile ticaret yaparken güçlü bir para birimine sahip olmak isterler. Bunun için kur karşısında değer kazanımı taşıyan bir modelin yanında, dönüştürülmede enselik özelliğinin de parada bulunması gerekir.
Bir ülkenin parası, birden farklı ülkenin para birimine dönüştürülebiliyorsa, bu durumda ticaret yapmak kolaylaşır. Ticari alışverişe daha fazla piyasa içinde girebilmek için ülke parasının o piyasalarda yer alan diğer ülke para birimlerine dönüşebilmesi gerekir. Bu kapsamda konvertibilite global anlamda yapılacak ticarete olumlu yönde etki eder.
Türk Lirası Ne Zaman Konvertibilite Kazandı?
Türk Lirasının konvertible olduğu tarih, 24 Ocak 1980’dir. Bu tarihte Türk Lirasının konvertibilite kazanması sağlanmıştır. Para kur rejimine sokularak, sabit kur ortadan kaldırılmıştır. Bu kapsamda ise Türk Lirası başka para birimlerine çevrilmeye başlanmıştır. Döviz karşılığında hangi değerlere sahip olduğu bu tarihte ilan edilmiş ve konvertibilite koşulları sağlanmıştır.
