Akıllı sözleşme; smart contracts ismi ile de bilinmektedir. Akıllı sözleşmenin çalışma prensibi otomatlara benzemektedir. Akıllı sözleşmeler oldukça yeni teknoloji oldukları için henüz kusursuz hale getirilememişlerdir. Ancak zaman içerisinde kusursuzlaştırılması hedeflenmekte ve akıllı sözleşmenin kodunda hata olması önlenerek akıllı hesaptaki kripto paraların da çalınma ihtimalinin sıfırlanması istenmektedir.
Akıllı Sözleşmenin Tarihçesi Nedir?
Akıllı sözleşmenin geçmişine bakıldığında; 1996 senesi ile beraber bilgisayar mühendisi ve kriptograf olan Nick Szabo akıllı sözleşme fikrini çıkartmıştır. Seneler içerisinde akıllı sözleşme fikrinde çeşitli değişiklikler yapılmıştır. 1998 yılında dijital para birimlerine yönelik bir mekanizma tasarlanmış olmasına karşın, 2009 yılına kadar hayata geçirilmemiştir. 2009 yılı ile beraber akıllı sözleşme ile kripto paralar arasında bir ilişki kurulmaya başlanmıştır. Kripto para ağlarının birçoğunun akıllı sözleşme özelliği varken Ethereum’un da en çok beğenilen özelliklerinden biri olmaktadır.
Akıllı Sözleşme İle Yapılabilecekler Nelerdir?
Akıllı sözleşme kullanım alanlarına bakıldığında; hükümet, finans kuruluşları, bankaların kripto paralara karşı duruşu gibi birçok alanda akıllı sözleşmeler kabul görmüştür. Tarihte akıllı sözleşmenin kullanım alanlarına bakıldığında; DTCC ve dört büyük banka kredi temerrüt takaslarını akıllı sözleşme ile yapmışlardır. Kripto paraların gelişmesi ile beraber akıllı sözleşmeler de gelişim göstermektedirler. Finans ve bankacılık alanında akıllı sözleşmeler geniş bir kullanım ağına sahiptir. Tedarik zinciri ürünlerini takip etmek, işlem ve ödemeleri otomatikleştirmek için tercih edilmesinin yanı sıra; gayrimenkul, sağlık, vergi, sigorta gibi sektörlerde de akıllı sözleşmeler kullanılabilmektedir.
Akıllı Sözleşmelerin Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
Akıllı sözleşmelerin faydaları aşağıda verilmiştir:
- Akıllı sözleşme ile aracı kurum ve kuruluşlar, avukatlar aradan çıkmaktadırlar. Bu sebeple süreç bütünü ile kendi kendine işlemektedir. Sürecin yavaşlamasını engelleyen durumlar ortadan kalktığı için akıllı sözleşme ile süreç hızlanmaktadır.
- Aracı kurum ve kişiler olmadığı için maliyet açısından daha avantajlı olmakta ve giderleri azaltmaktadır.
- Şifrelenerek dağıtık defterlerde tutulmaktadır ve bu nedenle yüzlerce yedeği vardır ve kaybedilmesi mümkün değildir.
- Akıllı sözleşme kapsamında sistem otomatik olduğu için manuel dokunuşlardan uzaktır ve bu nedenle gerçekleşmesi olası hatalar da önlenebilmektedir.
